Druk in de Klas is een veelbelovend zelfhulpprogramma dat breed kan worden ingezet om leerkrachten te helpen bij de omgang met drukke en ongeconcentreerde kinderen, met of zonder diagnose.

Betty Veenman, onderzoeker en psycholoog, promoveerde 28 november aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Haar proefschrift onderzoekt de effectiviteit van Druk in de Klas, een zelfhulpprogramma op basis van gedragstherapeutische technieken voor basisschoolleerkrachten. Het programma is gericht op de omgang met druk, impulsief gedrag in de klas. Het bevat klassikale en individuele technieken en kan zelfstandig gebruikt worden zonder aanvullende training. Tot op heden was er geen zelfhulpprogramma beschikbaar gericht op druk gedrag, dat laagdrempelig binnen scholen kan worden ingezet. Met het oog op het passend onderwijs en de hoge werkdruk van leerkrachten, zou Druk in de Klas een uitkomst kunnen bieden voor leerkrachten die graag hulp willen in de omgang van ADHD-gedrag in de klas.

Resultaten

Leerkrachten merkten na gebruik van het zelfhulpprogramma een klein significante verbetering bij hun leerling(en) in termen van ADHD-symptomen en sociaal functioneren. Deze positieve interventie-effecten werden niet bevestigd door instrumenten vanuit een ander perspectief. De positieve effecten van het programma op ADHD-symptomen bleken groter voor oudere kinderen, kinderen uit hoger-opgeleide gezinnen en kinderen zonder ernstige bijkomende gedragsproblemen. Dit zelfhulpprogramma lijkt dan ook een veelbelovende methode voor kinderen met ADHD-symptomen zonder aanvullende uitdagingen. Meer intensieve, individuele begeleiding lijkt nodig voor kinderen van lager-opgeleide ouders of met ernstige bijkomende gedragsproblemen.

Mogelijke verklaringen

Een verklaring voor de bevinding dat alleen leerkrachten effecten rapporteren is dat de andere instrumenten andere aspecten van gedrag meten of niet in staat waren om de positieve effecten van Druk in de Klas te registreren. Een alternatieve verklaring voor deze discrepantie is dat de positieve leerkracht-gerapporteerde effecten alleen de beleving van leerkrachten heeft veranderd, in plaats van het daadwerkelijke gedrag van het kind. Ongeacht de verklaring, moet het belang van de positieve verandering van de leerkracht rapportage niet worden onderschat. Als een leerkracht de beleving heeft dat het gedrag van een leerling verbetert, kan dit ook de houding van de leerkracht richting dit kind verbeteren en zorgen voor een positievere leerkracht-leerling interactie.

Conclusie

Druk in de Klas is een veelbelovend zelfhulpprogramma dat breed kan worden ingezet om leerkrachten te helpen bij de omgang met drukke en ongeconcentreerde kinderen, met of zonder diagnose. Dankzij deze methode voelen zij zich beter in staat om druk en ongeconcentreerd gedrag aan te pakken.

Meer weten?

Het proefschrift van Betty Veenman kun je online lezen en bevat tevens een Nederlandse samenvatting en discussie.

Meer informatie over de methode is te vinden op www.drukindeklas.nl. Hier kan de methode ook besteld worden.

Druk in de Klas is ook opgenomen in de Databank Effectieve Jeugdinterventies van het NJI.